تفاوت سری های Ultra و core i اینتل + شیوه نامگذاری اینتل

Cpu مهم‌ترین سخت‌افزار در لپ‌تاپ است و آن را به عنوان قلب تپنده لپ‌تاپ می‌شناسیم. شرکت‌های مختلفی این تراشه تولید می‌کنند که یکی از معتبرترین آن‌ها شرکت اینتل است. این شرکت سال‌های زیادی است که در حوزه تولید CPU فعال است و سری‌های مختلفی از این تراشه را تولید کرده است. در این مقاله به بررسی شیوه نام‌گذاری CPUها توسط این شرکت و مقایسه دو سری معروف آن یعنی core ultra و core i می‌پردازیم.

تفاوت پردازنده های core Ultra و core i

این دو سری پردازنده نه تنها نام متفاوتی دارند بلکه ویژگی‌های متفاوتی نیز با هم دارند. در ادامه ویژگی‌ها و تفاوت‌های اصلی این دو سری پردازنده را بررسی می‌کنیم.

معماری پردازنده

همان‌طور که احتمالا می‌دانید core i سری قدیمی‌تر پردازنده‌های اینتل است و معماری آن نیز بر اساس معماری سنتی اینتل با تمرکز بر قدرت خام پردازشی و مدیریت مصرف انرژی در کاربردهای عمومی است. این ساختار برای کاربردهای روزمره، بازی‌های سبک و تولید محتوا کاملا مناسب است؛ اما هسته‌ها که ترکیبی از Performance (قدرتی) و Efficiency (کم‌مصرف) هستند از سری Ultra ساده‌تر می‌باشند.

معماری نسل Ultra برای بهره‌وری انرژی، پردازش همزمان چندوظیفه‌ای و هوش مصنوعی بهینه‌سازی شده و دارای ترکیب هسته‌های قدرتمند و کم‌مصرف با واحدهای پردازش هوش مصنوعی (NPU) است که تجربه‌ای مدرن، سبک و حرفه‌ای را به وجود می‌آورد.

توان مصرفی و بهره‌وری انرژی

یکی از اصلی‌ترین تفاوت‌های سری‌های core i و core Ultra توان مصرفی و مقدار تولیدی گرما است. سری i نسخه‌های مختلفی دارد که برخی از آن‌ها کم‌مصرف هستند و برای کاربردهای روزمره ساخته شده‌اند؛ اما مدل‌های قوی‌تر مانند سری‌های دارای پسوند H یا K، توان مصرفی (TDP) بیشتری دارند و در نتیجه گرمای بیشتری تولید می‌کنند. بنابراین برای استفاده از حداکثر عملکرد این پردازنده به سیستم خنک‌کننده قوی نیاز است.

در سری Ultra همان‌طور که در بخش معماری توضیح داده شد، ترکیب هسته‌های Performance وEfficiency  بهینه‌تر از گذشته طراحی شده که باعث می‌شود توان پردازشی بالا با مصرف انرژی کمتر و تولید حرارت پایین‌تر همراه باشد. به عبارت دیگر سری Ultra، همان سطح از توان که سری i در اختیار کاربر قرار می‌دهد را با مصرف انرژی بهینه‌تر، خنک‌کاری بهتر و دوام باتری بیشتر ارائه می‌دهد.

کاربرد و کاربران هدف

سری core i با تکیه بر معماری پایدار و قدرت پردازشی خام، پاسخ‌گوی نیاز کاربران عمومی، گیمرها، مهندسان و طراحان است. این کاربران معمولا به توان پردازشی سنتی، ثبات عملکرد و سازگاری بالا با نرم‌افزارهای موجود نیاز دارند و تمایلی به پرداخت هزینه اضافی برای قابلیت‌های هوش مصنوعی یا مصرف انرژی فوق‌بهینه ندارند. برای خرید لپ تاپ گیمینگ روی لینک کلیک کنید.

از طرفی سری Ultra برای کاربران مدرن، حرفه‌ای و هوشمند طراحی شده و بیشتر در لپ‌تاپ‌های سبک، باریک و با طراحی‌های پیشرفته دیده می‌شوند که نیاز به عملکرد بالا در کنار عمر باتری طولانی دارند. این سری از پردازنده‌های اینتل برای کاربرانی مانند طراحان گرافیک، تولیدکنندگان محتوا، مهندسان نرم‌افزار و افرادی که از ابزارهای هوش مصنوعی یا برنامه‌های مولد محتوا استفاده می‌کنند، مناسب است.

از دیگر مقالات آیفا بخوانید:  اینتل و انویدیا دو شرکت که سال‌هاست در عرصه سخت‌افزارها و پردازنده‌ها رقیب یکدیگر بوده‌اند، حالا قصد یک همکاری تاریخی برای توسعه تراشه‌های x86 خواهند داشت. در بلاگ “همکاری اینتل و انویدیا در توسعه CPU و GPU” به جزئیات این خبر پرداخته‌ایم.

هوش مصنوعی

پردازنده‌های Core i معمولاً فاقد واحدهای اختصاصی پردازش هوش مصنوعی هستند و تمام محاسبات مرتبط با یادگیری ماشین، تشخیص تصویر، پردازش صوت یا سایر وظایف AI، باید توسط هسته‌های معمولی CPU و گرافیک مجتمع انجام شود. درنتیجه سرعت و کارایی پردازش‌های هوش مصنوعی کمتر است و در کارهای سنگین، CPU سریع‌تر به محدودیت می‌رسد.

در مقابل سری Core Ultra از واحدهای اختصاصی هوش مصنوعی، موسوم به NPU (Neural Processing Unit) بهره می‌برد که به صورت ویژه برای پردازش محاسبات AI و یادگیری ماشین طراحی شده‌اند و می‌تواند وظایف مربوط به هوش‌مصنوعی را با سرعت بیشتر و مصرف انرژی کمتر انجام دهد.

گرافیک

پردازنده‌های Core i معمولاً دارای گرافیک مجتمع Intel Iris Xe یا Intel UHD هستند و در مدل‌های حرفه‌ای‌تر، امکان استفاده از کارت گرافیک مجزا (مثل NVIDIA یا AMD) وجود دارد. توانایی گرافیکی اختصاصی این سری محدود به کارت‌های جانبی و گرافیک مجتمع پایه‌ای است.

سری Core Ultra با معماری جدید گرافیکی بهینه‌سازی شده است. گرافیک مجتمع در این سری نسبت به Core i توان بالاتر و مصرف انرژی کمتر دارد و پردازش‌های مدرن گرافیکی، ویرایش ویدئو و کارهای سبک رندرینگ را بهبود می‌بخشد. پشتیبانی این پردازنده از هوش مصنوعی باعث می‌شود عملکرد آن در لپ‌تاپ‌های حرفه‌ای و قابل حمل به‌طور محسوس بهتر از سری Core i باشد.

شیوه نامگذاری پردازنده اینتل سری core i

همان‌طور که در عکس پایین مشاهده می‌کنید، اولین چیزی که در نام پردازنده به چشم می‌خورد، برند آن است. بنابراین عبارت intel core نشان‌دهنده این است که این پردازنده از برند اینتل و دسته core آن است. اینتل پردازنده‌های خود را بر اساس عملکرد و کاربردی که دارند در دسته‌های مختلفی مثل Celeron، Pentium و… قرار داده است. به همین علت در ابتدای نام پردازنده مشخص می‌کند که از کدام دسته است.

از دیگر مقالات آیفا بخوانید: خرید لپ تاپ دانشجویی برای شرکت در کلاس‌های آنلاین، تهیه پروژه‌ها و تحقیق‌ها، یا حتی یادداشت‌برداری در جلسات دانشگاه یک ضرورت است. به همین دلیل در “راهنمای خرید بهترین لپ تاپ دانشجویی” با بررسی نیازهای واقعی دانشجویان در رشته‌های مختلف و معرفی ویژگی‌های مهم یک لپ‌تاپ ایده‌آل، به شما کمک می‌کنیم تا تصمیمی متناسب با بودجه و کاربردتان بگیرید.

بخش بعدی نام پردازنده، سری آن را مشخص می‌کند. پردازنده‌های دسته core i در سری های i3 ، i5 ، i7 ، i9 تولید شده‌است. بنابراین در این قسمت متوجه می‌شویم که اولا پردازنده core i است یا core Ultra و همچنین کدام شماره از این سری است. در سری core i هر چه شماره آن بالاتر باشد، یعنی توان پردازشی آن بالاتر است. در نتیجه i3 توان پردازشی بسیار بالایی ندارد و درواقع سری اقتصادی این پردازنده است و i9 بالاترین قدرت پردازشی را در این دارد و  توانایی اجرای انواع نرم افزارها و MultiTasking های بسیار سنگین را دارد.

عدد بعدی که در نام پردازنده مشاهده می‌کنیم، شامل نسل و شناسه یا شاخص عملکرد آن است. با تغییر و به‌روز شدن نسل پردازنده‌ها، تکنولوژی، معماری و سرعت پردازش آن‌ها نیز افزایش می‌یابد و هر چه نسل به سمت بالا حرکت می‌کند، سرعت پردازش، تعداد هسته و رشته پردازنده، سرعت و حجم حافظه کش نیز افزایش می‌یابد. سه عدد بعد از نسل، شاخص عملکرد پردازنده را مشخص می‌کند. با توجه به این عدد می‌توانیم عملکرد مدل‌های مختلف پردازنده‌هایی که یک نسل هستند را با هم مقایسه کنیم. این شاخص هرچه بیشتر باشد، فرکانس، تعداد هسته‌ها، حافظه کش و… نیز بیشتر است.

آخرین بخش از نام پردازنده یک حرف انگیسی است که به ویژگی‌ها و قابلیت‌های خاص پردازنده اشاره دارند. معنی این حروف را بررسی خواهیم کرد.

سری H (High Performance)

حرف H در انتهای نام پردازنده نشان‌دهنده توان مصرفی بالا (TDP حدود ۴۵ وات یا بیشتر)، تعداد هسته‌های زیاد و فرکانس بوست بالا است. این پسوند مخصوص لپ‌تاپ‌های گیمینگ، ورک‌استیشن و مدل‌های قدرتمند است.

سری HX (Extreme Performance)

سری HX در واقع نسخه‌ای از پردازنده‌های دسکتاپ است که برای لپ‌تاپ‌های قدرتمند استفاده می‌شود و دارای توان مصرفی بالاتر (۵۵ تا ۱۵۷ وات)، هسته‌های زیادتر و فرکانس‌های بوست نزدیک به دسکتاپ است. برای لپ‌تاپ‌های گیمینگ سطح بالا و ایستگاه‌های کاری (Workstation) حرفه‌ای مناسب است.

سری HK (High Performance, Unlocked)

این سری درواقع همان سری H است با این تفاوت که قابلیت اورکلاک دارد. یعنی کاربران این پردازنده می‌توانند با افزایش فرکانس‌ها، عملکرد بیشتری از CPU دریافت کنند. این سری نیز برای کاربران حرفه‌ای و گیمرها مناسب است.

سری P (Performance)

سری P تعادلی بین قدرت و مصرف انرژی را ارائه می‌دهد و برای لپ‌تاپ‌هایی که هم به قدرت بالا و هم عمر باتری مناسب نیاز دارند مناسب است. مثل لپ‌تاپ‌های اداری و چندمنظوره

سری U (Ultra Low Power)

این سری مخصوص اولترابوک‌ها و لپ‌تاپ‌های سبک و باریک است. این پردازنده‌‌ها توان مصرفی کم‌تر و دوام باتری بیشتری دارند و برای کارهای روزمره، اداری و تحصیلی بسیار مناسب‌اند.

سری Y (Extremely Low Power)

این سری معمولاً برای تبلت‌ها و لپ‌تاپ‌های بسیار باریک بدون فن طراحی و استفاده می‌شوند و برای کارهای سبک مثل وب‌گردی، تایپ یا تماشای ویدیو مناسب هستند. سری Y مصرف برق بسیار کمی دارد.

از دیگر مقالات آیفاکامپیوتر بخوانید: در دنیای امروز، CPU یا پردازنده مرکزی به‌عنوان مغز هر کامپیوتر و لپ‌تاپ شناخته می‌شود و عملکرد کلی سیستم تا حد زیادی به قدرت و قابلیت‌های آن وابسته است. انواع CPU همیشه یکی از مباحث مهم در زمینه تکنولوژی بوده که در مقاله “معرفی انواع CPU و ویژگی های آن” قصد بررسی آن را داریم.

سری T (Power Optimized)

مدل‌های T نسخه‌های کم‌مصرف‌تر پردازنده‌های دسکتاپ هستند و برای سیستم‌های کوچک یا محیط‌هایی که خنک‌سازی محدود است، مناسب‌اند. این پردازنده‌ها مصرف برق کمتری نسبت به سری H دارند، اما عملکرد بهتری نسبت به سری U و Y ارائه می‌دهند.

سری N (Efficiency Core / Entry Level)

در نسل‌های جدید‌تر (مثل N100، N200)، پسوند N نشان‌دهنده پردازنده‌های اقتصادی و بسیار کم‌مصرف است. این مدل‌ها اغلب برای لپ‌تاپ‌های اقتصادی، کروم‌بوک‌ها یا سیستم‌های آموزشی طراحی می‌شوند.

سری XE (Extreme Edition)

پردازنده‌هایی با پسوند X قوی‌ترین پردازنده‌های سری Core اینتل هستند. این پسوند در برخی مدل‌های قدیمی‌تر (مثل i9-9980XE) به کار می‌رفت و به معنای نسخه‌ی حرفه‌ای و قدرتمند مخصوص اورکلاک و رندرینگ بود؛ اما در نسل‌های جدید، این نام‌گذاری جای خود را به سری HX داده است.

شیوه نامگذاری پردازنده اینتل سری core Ultra

شرکت اینتل پردازنده‌های جدید خود را با عنوان Ultra و برای کارایی بالا و پردازش هوش مصنوعی (AI) طراحی کرد. به عبارتی می‌توان گفت Ultra، مدرن‌تر و پیشرفته‌تر از core i است و با تمرکز بر هوش مصنوعی، مصرف انرژی کمتر و گرافیک قدرتمندتر ارائه شده‌است. شیوه نامگذاری این سری نیز تقریبا شبیه به همان core i است. در بخش ابتدایی نام برند و سری Ultra به چشم می‌خورد. بعد از آن یک عدد وجود دارد که سطح یا رده عملکرد را نشان می‌دهد.

• Core Ultra 5 → معادل i5 (میان‌رده)
• Core Ultra 7 → معادل i7 (بالارده)
• Core Ultra 9 → معادل i9 (فوق‌قدرتمند)

عدد سه رقمی بعد از آن شامل نسل و شناسه پردازنده است. عدد اول نسل CPU را نشان می‌دهد و عدد دو رقمی بعد از آن سطح قدرت و ویژگی‌های پردازنده را نشان می‌دهد. این عدد دو رقمی هر چه بیشتر باشد یعنی قدرت و عملکرد پردازنده بهتر است. به عنوان مثال Core Ultra 7 155H را بررسی می‌کنیم. این پردازنده از برند اینتل core و سری Ultra است که در رده 7 قرار دارد. عدد 155 نشان‌دهنده نسل 1 بودن این پردازنده است و 55 شناسهٔ مدل (SKU) است که قدرت CPU را مشخص میکند.

در نهایت به حرف انگلیسی آخر می‌رسیم. سری Ultra می‌تواند با پسوندهای H، U و یا کلا بدون پسوند باشد.

از دیگر مقالات آیفاکامپیوتر بخوانید: انواع کارت گرافیک لپ‌تاپ شامل کارت‌های گرافیک یکپارچه (Integrated) مثل Intel و AMD، کارت‌های گرافیک مجزا (Dedicated) مانند NVIDIA GeForce و AMD Radeon، و کارت‌های مخصوص لپ‌تاپ‌های حرفه‌ای یا ورک‌استیشن مانند NVIDIA Quadro و AMD Radeon Pro هستند. کارت گرافیک یکی از حیاتی‌ترین بخش‌های هر لپ‌تاپ محسوب می‌شود. در مقاله “مقایسه انواع کارت گرافیک” ویژگی‌ها و رده‌بندی‌های مختلف آن‌ها را بررسی کرده‌ایم.

مثال هایی از نامگذاری پردازنده های اینتل

• Core Ultra 5 135U: نسل اول Core Ultra، رده‌ی میان‌رده، کم‌مصرف، مناسب لپ‌تاپ‌های سبک
• Core Ultra 7 155H: نسل اول Core Ultra، رده‌ی بالا، پرقدرت، دارای گرافیک Arc، مناسب لپ‌تاپ‌های حرفه‌ای
• Core Ultra 9 185H: نسل اول Core Ultra، رده‌ی حرفه‌ای و قوی‌ترین مدل، برای گیمینگ یا رندرینگ سنگین
• Core i3-1315U : نسل سیزدهم Core i، مدل اقتصادی و کم‌مصرف، مناسب کارهای روزمره و لپ‌تاپ‌های اداری سبک
• Core i5-1340P: نسل سیزدهم، مدل میان‌رده با تعادل مناسب بین مصرف انرژی و توان پردازشی، مناسب کاربران عمومی و دانشجویان
• Core i7-13700H: نسل سیزدهم، مدل قدرتمند با پسوند H، مخصوص لپ‌تاپ‌های حرفه‌ای و مولتی‌تسکینگ سنگین
• Core i9-13900HX: نسل سیزدهم، بالارده‌ترین مدل با توان پردازشی بالا، مخصوص لپ‌تاپ‌های گیمینگ و ایستگاه‌های کاری
• Core i5-1240P: نسل دوازدهم، با ترکیب هسته‌های Performance و Efficient، مناسب لپ‌تاپ‌های سبک اما توانمند

سخن پایانی

در مجموع، تغییر شیوه‌ نام‌گذاری پردازنده‌های اینتل از سری Core i به Core Ultra را می‌توان گامی مهم در مسیر بازتعریف نسل جدید تراشه‌ها دانست. این تغییر تنها به یک نام جدید محدود نمی‌شود، بلکه نشان‌دهنده تحول در معماری، بهره‌وری انرژی و تمرکز بر هوش مصنوعی و گرافیک پیشرفته است. سری Core i همچنان برای بسیاری از کاربران انتخابی مطمئن و مقرون‌به‌صرفه محسوب می‌شود؛ اما Core Ultra با تکیه بر معماری جدید Meteor Lake و فناوری‌های مدرن‌تر، نماینده‌ آینده‌ی پردازنده‌های اینتل است.